ISO 9001:2015
Kisaca
"International Organization for Standardization" Ingilizce açilimi kisaltilinca "IOS", Fransizca da Organisation internationale de normalisation kisaltilirsa "OIN" olmasindan dolayi yunanca "esit" anlamina gelen "isos" tan türetilerek su an kullanilan "ISO" olarak adlandirilmistir.
Kalite Yönetim Sistemi
Kalite, mevcut ve var olan karakteristiklerin sartlari karsilama derecesine verilen isimdir. Kalite Politikasi, kalite ile iliskili olarak üst yönetim tarafindan resmi olarak formüle edilen sirketin yönelisini ve toplam hedefleri gösteren ifade bütününün metinsellestirilmis halidir. Kalite Yönetimi, bir organizasyonun yönetilmesi ve kontrolü için koordine edilmis faaliyetlerdir. Kalite Hedefleri, kalite ile iliskili olarak istenen veya amaçlanan seylerdir.
Kalite hedeflerinin SMART Olmasi saglanmalidir. S : Specified / belirli, ilgili bölüm ve proses için M: Measurable / Ölçülebilir A : Achievable / Ulasilabilir R : Real / Gerçekçi T : Timing / Zamana bagli
Kalite planlamasi: Kalite Yönetiminin, kalite hedeflerinin belirlenmesi ve bu hedeflerin karsilanmasi için gerekli operasyonel proses ve ilgili kaynaklarin temini konusunda odaklanmis bir parçasina denir.
Kalite Kontrol: Kalite sartlarinin karsilanmasina odaklanmis kalite yönetiminin bir parçasidir.
Kalite Güvence: Kalite sartlarinin karsilandigi güvencesi vermeye odaklanmis kalite yönetiminin bir parçasidir.
Çalisma Ortami: Isin yapildigi ortam sartlari.
Iyilestirme: Kurulusun kalite sartlarini karsilama kabiliyetinin artirilmasina odaklanmis kalite yönetiminin bir parçasidir.
Ürün: Prosesin bir sonucuna denir. ( Not: Dört Genel Ürün Kategorisi: )
Donanim
Yazilim
Servisler
Islenmis Malzemeler veya tüm bunlarin kombinasyonu olabilen unsurlar. Sartlar: Belirlenen, Genel olarak istenen veya yasal ihtiyaç ve beklentiler bütünü. Ürün, sistem veya müsteri ile iliskili olabilir. Belirlenmis sartlar yazili hale getirilmis olan sartlardir. Sartlar degisik kaynaklar tarafindan ortaya konulabilir.
Düzeltici Faaliyet: Belirlenen bir uygunsuzlugun ana sebebini ortadan kaldirmak ve tekrarini engellemek için yapilan faaliyetlerdir. Önleyici Faaliyet: Potansiyel bir uygunsuzlugun ( henüz ortaya çikmamis ) sebebini ortadan kaldirmak için yapilan faaliyetlerdir. Standart Disi Izin: Sartlara uymayan ürünlere gerektiginde ( müsteri onayi gibi ) sartli / sartsiz çikis izni verme.
Serbest Birakma: Prosesin bir sonraki asamasi ile devam etmek için verilen izinler
Gözden Geçirme: Belirlenen hedefleri gerçeklestirmek için olusturulan konularin uygunlugunu ve etkinligini tespit için gerçeklestirilen faaliyetlerdir.
Dogrulama: Belirlenen sartlarin karsilandigini gösteren objektif delillere dayali olarak teyit islemidir. Objektif Delil: Bir seyin bulundugunu ve gerçek oldugunu gösteren bilgi veya verilerdir.
Uygunsuzluk: Gerekliliklere uymama durumudur.
Proses: Girdileri kaynak kullanarak çiktilara dönüstüren ve birbirleri ile iliskili veya etkilesen faaliyetler bütünüdür.
ISO 9001 Kalite Yönetim Prensipleri
Kalite Yönetim Sistemlerinin olusturulmasi sirasinda yerine getirilmesi gereken sartlarin tanimlandigi ve belgelendirme denetimine tabi olan standarttir. Verilen bu belgenin adina ISO 9001 denir.
ISO 9001 NE DEGILDIR?
Kalite ile ilgili bütün problemlere çözüm getirmez.
Neyin yapilacagini söyler ancak nasil yapilacagini söylemez.
Etkin bir kalite yönetimi sistemi için minimum sartlari belirtir.
NEDEN ISO 9001?
Kurulusta kalite anlayisinin gelisimini, karliligin, verimliligin ve pazar payinin artmasini, etkin bir yönetimi, maliyetin azalmasini, çalisanlarin tatminini, kurulus içi iletisimde iyilesmeyi, tüm faaliyetlerde genis izleme ve kontrolü, iadelerin azalmasini, müsteri sikâyetinin azalmasi, memnuniyetin artmasini saglayan, ulusal ve uluslararasi düzeyde uygulanan bir yönetim sistemi modeli oldugu için ISO 9001.
Müsteri Odaklilik: Kuruluslar, müsterilerine bagimlidir bu yüzden müsterilerinin mevcut ve gelecekteki ihtiyaçlarini iyi anlamali, müsteri sartlarina tam olarak uymali ve müsteri beklentilerininde üzerine çikmak için çaba göstermelidir.
Liderlik: Liderler organize ederler, yön ve amaç birligini belirlerler. Lider firma içerisinde öyle bir ortam kurmali ve devam ettirmelidir ki insanlar kurulusun hedeflerinin basarilmasinda tam olarak katilabilmeli ve hedefe kilitlenebilmelidir.
Çalisanlarin Katilimi: Her seviyedeki insanlar kurulusun birer degeridir ve tam olarak katilimlari ile kabiliyetleri kurulusun çikarlari için verimli bir sekilde kullanilabilir. Proses Yaklasimi: Faaliyetler ve iliskili kaynaklar bir proses olarak yönetildikleri zaman basarili sonuçlar çok daha etkin olarak gerçeklestirilebilir. P, Planla .. Hedefleri & Prosesleri Belirle; U, Uygula.. Prosesleri Uygula; K, Kontrol Et.. Izle & Ölç; I, Iyilestir.. Sürekli Iyilesme Sagla.
Yönetime Sistem Yaklasimi: Birbirleri ile iliskili proseslerin Sistem olarak belirlenmesi, anlasilmasi ve yönetilmesi kuruluslari etkinliklerini saglar ve hedeflerin gerçeklestirilmesinde verimlilik saglar.
Sürekli Iyilestirme: Kurulusun bütün performansinin sürekli iyilestirilmesi konusu kurumun kalici bir hedefi halinde olmalidir. Iyilesme: ürünün özellik ve karakteristiklerinin artirilmasi ve/veya bunlari üretmek ve dagitmak için kullanilan proseslerin etkinliginin ve verimliliginin artirilmasi demektir
. Karar Vermede Gerçekçi Yaklasim: Etkili kararlar veri ve bilginin analizine dayanacak sekilde kullanilmalidir.
Karsilikli Çikara Dayali Tedarikçi Iliskileri: Bir kurulus ve tedarikçisi birbirine bagimlidir ve bir deger olusturma konusunda kabiliyetleri artirmak için karsilikli çikarlari var olup bu kapsamda verimli iliskiler kurulmalidir.
Neden ISO 9001 Belgelendirme Gereklidir?
Çok sayida isletme çalisanlarini nasil motive etmesi gerektigini bilmiyor.ISO 9001'in neden gerekli bir belgelendirme oldugunu az sayida firmanin bildigi görülüyor. Isletmelerin kalite kavramini gerçekten fark edemeyisi Neden ISO 9001 sorusunun sorulmasina neden oluyor.
Bir isletmenin kalite anlayisinin tabana yayilmasi, maliyetlerin nasil düsürüleceginin bilinmesi, pazar rekabetinin artirilmasinin nasil mümkün oldugunu görebilmesi etkin bir ISO 9001 belgelendirme yapisiyla mümkündür.
Müsteri iade ve sikayetlerinin azaltilmasi kaliteli müsteri kitlesinin (düzenli ödeme ve alim yapan müsterilerin etkin yani aktif yüzdesinin ölçümlenmesi) tespit edilmesi ve pazar-satis hedeflerinin bu dogrultuda organizasyonu, faydali müsteri yüzdesinin toplam ciro içerisindeki payinin yüksek tutulmasi ancak etkileyici ve sistematik bir YÖNETIM ANLAYISI ile mümkün oldugunu uluslararasi firmalar bilmekte fakat az sayidaki büyüme ve marka olma farkinda sahip isletme disinda çogu küçük ve orta ölçekli isletme tarafindan bilinmemekte gerektigi gibi izlenmemektedir.
Firmalarin bilmesi gereken önemli yönetim kurallarindan birisi de müsteri sikayetlerinin azaltilmasinin müsterileri dinlemekle mümkün olacagidir. Ayni zamanda bu dinleme kabiliyeti sadik müsteri kitlesini artirirken isletme marka degerine de hatiri sayilir katkida bulunacaktir.
Firmalar müsteri olmadan hiçbir anlam ifade etmezler. Ancak en önemli bu kurali atlayarak çogu zaman faydasiz islere odaklanarak büyük resmin olmalari gereken parçasindan çok uzaklarda kalirlar. Ticarette 2 yol mevcut. Ya sartlara siz önderlik eder ve kurallari siz belirlersiniz -ki bu durumda siz kural koyucu lider olmayi basarirsiniz- ya da müsterinin kurallarina göre nazini çekmek zorunda kalirsiniz.
Her iki yöntem de nispeten ise yaramakla birlikte ilk seçenek çok daha büyük kendini asan sinirlari geçen isletmelerin geleceklerini belirlemektir. "Ya hiç kimsenin yapmadigi bir isi yap, ya da herkesin yaptigi bir isi hiç kimsenin yapmadigi gibi yap" mantigiyla hareket edemiyorsaniz isiniz sansa kalmistir ve ister sirket sahibi ister çalisan ister müdür olun yükselisinizin istediginiz gibi olma sansi var midir?
Müsteri odaklilik, liderlik, yönetim kavramlarini olusturmanin yolu aktif girisken bir yönetim yapisi olusturmak degil midir?
Neden ISO 9001 sorusunun aslinda en verimli cevaplarinin, ISO 9001 'in faydalarinin kök özeti yukarida yazdigimiz tecrübelere dayanan gözlem neticelerinde yazdigimiz cümlelerde bulunmaktadir.
Bir yönetim felsefesiniz yoksa gerçekten dogru yönettiginizi gösteren bir kilavuza sahip degilseniz neyi dogru neyi yanlis yaptiginizi nasil fark edebilirsiniz?
Iste bu nedenlerden dolayidir ki ISO 9001 gibi bir sistemi hala sadece reklam ve tanitim araci olarak görüyorsaniz gerçekten çok sayida faydasini kaçirdiginizi fark edemiyor olabilir misiniz?
Sadece ISO 9001 almakla ve sistemi kalip olarak uygulamakla istenen basariyi elde etmenin zor oldugunu da belirtmekte fayda bulunuyor .